Để xây dựng và thay đổi thói quen, bạn không cần động lực hoặc thức dậy lúc 5 giờ sáng. Trên thực tế, bạn có thể thất bại nhiều lần, lười biếng, không có động lực nhưng vẫn dễ dàng vượt qua nó. Những điều quan trọng cần nhớ khi thay đổi thói quen vừa đơn giản vừa dễ dàng, nhưng điều này không có nghĩa là chúng sẽ không tạo ra sự khác biệt. Hôm nay hãy cùng Vietclass tìm hiểu 8 điều quan trọng cần nhớ khi thay đổi thói quen nhé.
Mục Lục
Tại sao chúng ta hình thành thói quen?
Thói quen được phát triển như một cách để giúp họ làm việc hiệu quả hơn. Mọi quyết định mà bộ não của chúng ta đưa ra khiến nó mệt mỏi hơn một chút. Vì vậy, chúng ta sẽ đưa ra những quyết định tồi tệ hơn khi thời gian trôi qua và bộ não của chúng ta cạn kiệt.
Thói quen cho phép bộ não của bạn đưa ra ít quyết định hơn trong một ngày. Khi chúng ta thực hiện một hành vi tự động – chẳng hạn như đánh răng – chúng ta không cần nhiều sức mạnh của não bộ. Khi đó, bộ não của chúng ta có thể tự do chuyển hướng sự chú ý có giá trị đó sang nơi khác – sang những thứ quan trọng hơn.
Bộ não của chúng ta khai thác khi chúng có thể. Điều đó cho phép chúng xuất hiện, tươi mới và tập trung, khi chúng ta cần chúng.
Hình thành Thói quen hoạt động như thế nào?
Biết cách này hoạt động là chìa khóa để thay đổi thói quen. Khi chúng ta hình thành thói quen, chúng ta sẽ trải qua một ‘vòng lặp thói quen’ Một cái gì đó cần nỗ lực lúc đầu. Nhưng chúng ta lặp lại nó cho đến khi nó trở nên gần như tự động.
Chúng ta liên kết một hành động với một trình kích hoạt cho đến khi hành động đó trở nên ăn sâu vào chúng tôi. Khi được củng cố một cách tích cực, hành động sẽ thưởng cho chúng ta một phản ứng dopamine, một động lực thúc đẩy bộ não của chúng ta làm lại.
Vòng lặp thói quen là gì?
Vòng lặp thói quen là bản thiết kế mà bộ não của bạn tuân theo để hình thành (hoặc phá vỡ) thói quen. Đó là một chuỗi gồm 3 giai đoạn: gợi ý, phản hồi, phần thưởng.
Mẹo về cách hình thành thói quen tốt
Bắt đầu từ những điều nhỏ
Sai lầm lớn nhất mà mọi người đang làm với thói quen là cố chấp. Tốt hơn hết là bạn nên bắt đầu từ những thói quen tốt của mình và tập trung vào từng thói quen một.
- Nếu bạn muốn đọc nhiều hơn, đừng bắt đầu đọc một cuốn sách mỗi ngày. Bắt đầu với 10 trang mỗi ngày.
- Nếu bạn muốn trở thành một nhà văn, đừng bắt đầu viết 10.000 từ mỗi ngày. Bắt đầu với 300 từ.
- Nếu bạn muốn ăn ít kem, đừng ngừng ăn kem. Ăn ít hơn một muỗng.
Dù đó là gì, bạn cần bắt đầu từ việc nhỏ. Bắt đầu lớn thường dẫn đến thất bại đơn giản vì nó không bền vững. Khi bạn bắt đầu với quy mô nhỏ, hãy nghĩ xem điều gì sẽ giúp bạn giữ một chân trong vùng an toàn của mình. Nếu bạn nghĩ rằng đọc 20 trang của một cuốn sách là hơi quá nhiều, hãy bắt đầu với 10 hoặc 5.
Những ngày tồi tệ là không thể tránh khỏi
Cho dù bạn tuyệt vời đến đâu, bạn sẽ có những ngày tồi tệ mà bạn không thực hiện được thói quen của mình. Không có cách nào để giải quyết vấn đề này khi thay đổi thói quen, vì vậy tốt hơn là bạn nên chuẩn bị cho mình khi điều đó xảy ra thay vì nghĩ rằng nó sẽ không bao giờ xảy ra.
Tất cả các ngày tạo nên sự khác biệt
Một buổi tập thể dục duy nhất sẽ không làm cho bạn khỏe mạnh, nhưng sau 100 buổi tập thể dục, bạn sẽ trông rất tuyệt. Chuyện gì đã xảy ra thế? Cái nào khiến bạn phù hợp? Không có buổi tập thể dục duy nhất nào làm cho bạn phù hợp; tất cả các ngày đã làm.
Không có ngày nào tạo ra sự khác biệt, nhưng khi kết hợp lại, tất cả đều làm được. Vì vậy, hãy tin tưởng vào quy trình và tiếp tục thay đổi thói quen, mỗi ngày một lần.
Thói quen không bao giờ được tự động hóa hoàn toàn
Nhưng nhiều thói quen không trở thành tự động; chúng trở thành một phong cách sống. Bạn sẽ không tự động “thức dậy” trong phòng tập thể dục và tự hỏi làm thế nào bạn đến đó.
Nó sẽ trở thành một phần trong lối sống của bạn. Nó không phải là tự động, nhưng đó là một quyết định mà bạn không phải đắn đo hay suy nghĩ — bạn chỉ cần làm điều đó.
Từ bỏ một số thói quen
Đôi khi bạn cần từ bỏ một số thói quen nhất định để nhường chỗ cho những thói quen khác sẽ đưa bạn đến bước tiếp theo. Đừng ngại thay đổi thói quen khi bạn cảm thấy rằng chúng sẽ không đưa bạn đến nơi bạn muốn.
Cây khỏe nhất là cây liễu, không phải vì nó có rễ khỏe nhất hay thân cây to nhất, mà vì nó đủ dẻo dai để chịu đựng và chống đỡ bất cứ thứ gì. Hãy giống như một cây liễu, thích nghi với những cách làm mới.
Đặt mục tiêu và sau đó quên nó đi
Những người thành công nhất trong chúng ta biết họ muốn đạt được điều gì, nhưng họ không tập trung vào nó. Nghe có vẻ nghịch lý, nhưng đây là logic đằng sau nó.
Bạn cần phải có mục tiêu làm điều gì đó— “Tôi muốn trở thành một người khỏe mạnh” —và sau đó bạn cần thiết kế ngược lại cách đạt được điều đó với thói quen của mình— “Tôi sẽ đến phòng tập thể dục bốn lần một tuần.”
Nhưng một khi bạn đã có mục tiêu, bạn cần phải “quên” nó đi và chỉ tập trung vào quá trình này bởi vì bạn đang làm việc để quá trình trở nên khỏe mạnh và nó luôn trong quá trình thực hiện.
Sự khác biệt giữa những người định hướng theo quy trình và định hướng mục tiêu là tập trung đầu tiên vào hành động hàng ngày trong khi những người khác chỉ tập trung vào phần thưởng ở vạch đích. Đặt mục tiêu, nhưng sau đó quên nó đi và gặt hái những giải thưởng lớn.
Tự trừng phạt bản thân
Bạn cần trừng phạt hành vi xấu và khen thưởng hành vi tốt khi thay đổi thói quen. Bạn là người duy nhất quyết định điều gì tốt và điều gì xấu cho bạn, nhưng khi làm điều đó, bạn cần phải tuân thủ nghiêm ngặt điều đó.
Bạn cần phải nói với bộ não của bạn rằng một số hành vi nhất định là không thể chấp nhận được và chúng dẫn đến kết quả xấu. Đó là những gì các hình phạt dành cho. Bạn muốn nói với bộ não của mình rằng có những hậu quả thực sự nếu bỏ lỡ những thói quen hàng ngày của bạn. Bộ não sẽ ghi nhớ những cảm giác tồi tệ này và sẽ cố gắng tránh những hành vi dẫn đến chúng càng nhiều càng tốt.
Tự thưởng cho bản thân
Khi bạn làm theo và thực hiện kế hoạch của mình, hãy tự thưởng cho mình. Đó là cách bộ não biết rằng bạn đã làm điều gì đó tốt. Tự thưởng cho mình một bữa ăn tuyệt vời trong nhà hàng. Bạn có thể tạo phần thưởng của riêng mình và chúng có thể là hàng ngày, hàng tuần, hàng tháng hoặc bất kỳ bảng thời gian tùy ý nào mà bạn tạo.
Tạm kết
Khi bạn nỗ lực thay đổi thói quen, điều đó không chỉ quan trọng đối với bạn mà còn quan trọng đối với những người xung quanh bạn. Đó là sức mạnh tuyệt vời của thói quen. Khi bạn tăng chất lượng cuộc sống của mình, bạn đã gián tiếp làm tăng chất lượng cuộc sống của những người xung quanh. Và đôi khi, đó là tất cả “động lực” chúng ta cần để bắt đầu.
“Động lực giúp bạn bắt đầu, nhưng thói quen sẽ giúp bạn tiếp tục”.
Tổng hợp: Ngọc Toản