Déjà vu là gì? Đặc điểm của Déjà vu như thế nào?

Déjà vu, phát âm là day-zhaa voo , là tiếng Pháp có nghĩa là “đã thấy”. Nó mô tả trải nghiệm hấp dẫn và kỳ lạ, nơi bạn cảm thấy có điều gì đó rất quen thuộc nhưng bạn cũng biết rằng cảm giác quen thuộc này khá mơ hồ.

Ví dụ, bạn có thể đang đi bộ đến trường thì đột nhiên bạn cảm thấy mình đã từng rơi vào hoàn cảnh này trước đây. Tất nhiên, bạn đã từng ở trong trường hợp trước đây – bạn đã đi bộ đến trường nhiều lần – nhưng cảm giác rất mạnh mẽ và liên kết với nó ngay bây giờ, đến nỗi bạn biết rằng nó không nên cảm thấy choáng ngợp như hiện tại

Trải nghiệm Déjà vu thường được mô tả trong phim và sách, vì chúng có thể khiến mọi người cảm thấy như bằng cách nào đó họ đã nhìn thấy tương lai. Đó là những trải nghiệm bất thường nhưng thú vị, thực sự có thể cho chúng ta biết rất nhiều điều về cách trí óc của chúng ta, đặc biệt là những ký ức, hoạt động.

DÉJÀ VU PHỔ BIẾN NHƯ THẾ NÀO?

Đầu tiên, chúng ta không thể hỏi tất cả mọi người trên thế giới vì vậy chúng ta phải sử dụng kết quả của các cuộc khảo sát của các nhóm người nhỏ. Đây là một vấn đề vì các cuộc khảo sát có thể cho chúng ta những kết quả khá khác nhau tùy thuộc vào người chúng ta yêu cầu. Thứ hai, mọi người có thể đưa ra những câu trả lời rất khác nhau tùy thuộc vào định nghĩa mà chúng ta đưa ra về déjà vu. Đặt câu hỏi theo những cách khác nhau có thể nhận được những kết quả rất khác nhau.

Chúng ta cũng có thể biết được tần suất déjà vu xảy ra bằng cách hỏi mọi người. Một lần nữa, câu trả lời mà họ đưa ra phụ thuộc vào việc họ là ai và cách chúng ta đặt câu hỏi cho họ, nhưng hầu hết mọi người đều báo cáo về déjà vu ở đâu đó giữa vài tuần và vài tháng một lần. Thông thường, điều này có nghĩa là déjà vu không phổ biến lắm vì vậy nếu bạn đã trải nghiệm nó gần đây thì bạn rất may mắn!

AI LÀ NGƯỜI TRẢI NGHIỆM NHIỀU NHẤT

Tùy thuộc vào độ tuổi của bạn, bạn vẫn có thể phải đợi một thời gian cho đến khi bạn có trải nghiệm déjà vu đầu tiên của mình. Lý do có thể mất một lúc để có trải nghiệm déjà vu đầu tiên là bạn cần phải tìm hiểu xem liệu cảm giác quen thuộc mà bạn có có thực sự mạnh mẽ hơn bình thường hay không. Đối với nhiều trẻ nhỏ, đây có thể là một điều khó thực hiện.

Khi bạn bước vào độ tuổi từ 15 đến 25, bạn có thể sẽ có những trải nghiệm déjà vu thường xuyên hơn những gì bạn sẽ có sau đó. Số lần trải nghiệm déjà vu mà mọi người báo cáo giảm dần sau 25 tuổi. Điều này gây khó hiểu cho các nhà nghiên cứu vì chúng ta thường nghĩ về các vấn đề trí nhớ tăng dần theo tuổi tác chứ không giảm.

Điều này thực sự có thể cho chúng ta biết điều gì đó thực sự quan trọng về déjà vu – rằng déjà vu hoàn toàn không phải là một vấn đề về trí nhớ. Nếu bạn nghĩ về giai đoạn déjà vu nơi bạn nhận ra rằng cảm giác được công nhận của bạn không nên mạnh mẽ như nó vốn có, bạn có thể sẽ nhận ra đây thực sự là một phản ứng thực sự hữu ích. Nó cho bạn biết rằng mặc dù bạn có thể cảm thấy thực sự mạnh mẽ rằng một cái gì đó quen thuộc, nhưng cảm giác này là sai và bạn nên cố gắng bỏ qua nó.

DÉJÀ VU CHO CHÚNG TA BIẾT ĐIỀU GÌ?

Déjà vu thực sự có thể là một dấu hiệu của một tâm trí khỏe mạnh có khả năng phát hiện ra các tín hiệu quen thuộc không chính xác. Có lẽ những gì đang xảy ra ở những người trên 25 tuổi là họ trở nên tồi tệ hơn khi phát hiện ra các tín hiệu quen thuộc không chính xác và họ thực sự bắt đầu tin vào chúng. Đây không phải là lời giải thích duy nhất cho sự thay đổi số lượng trải nghiệm déjà vu mà chúng tôi báo cáo khi chúng ta già đi hơn 25 năm. Bạn có thể nghĩ về bất kỳ người khác?

LÀM THẾ NÀO ĐỂ CÁC NHÀ KHOA HỌC ĐIỀU TRA DÉJÀ VU?

Nghiên cứu về déjà vu được chia thành hai loại chính: nghiên cứu quan sát và nghiên cứu thực nghiệm. Trong các nghiên cứu quan sát, các nhà nghiên cứu đo lường các đặc điểm của trải nghiệm déjà vu (ai mắc phải, tần suất xảy ra, khi nào nó xảy ra, v.v.) và tìm kiếm các mẫu và liên kết trong kết quả. Các nghiên cứu quan sát cho chúng ta biết rằng những người trẻ tuổi có nhiều trải nghiệm déjà vu hơn những người lớn tuổi.

Trong các nghiên cứu thử nghiệm, các nhà nghiên cứu cố gắng kích hoạt trải nghiệm déjà vu ở con người (một trong những cách kỳ lạ nhất mà điều này đã được thực hiện là dội nước ấm vào tai của mọi người!).

Các nghiên cứu thực nghiệm về déjà vu nghe có vẻ tuyệt vời, nhưng chúng thực sự rất khó thực hiện. Mặc dù vậy, chúng ta thường không thể chắc chắn rằng liệu mọi người có thực sự có déjà vu hay không hay liệu họ chỉ đang nói như vậy. Vấn đề là những người đang làm thí nghiệm thường muốn cung cấp cho người thử nghiệm câu trả lời “đúng”.

NGUYÊN NHÂN NÀO GÂY RA DÉJÀ VU?

Đây là một câu hỏi thực sự quan trọng, nhưng nó cũng vẫn còn là một bí ẩn. Déjà vu có thể liên quan đến thùy thái dương của não. Ở những người không bị động kinh, déjà vu có thể là một cơn co giật nhỏ ở thùy thái dương, nhưng không gây ra bất kỳ vấn đề nào khác vì nó dừng lại trước khi nó đi quá xa.

Điều này liên kết trở lại ý tưởng rằng déjà vu có thể là do cảm giác quen thuộc mạnh mẽ gây ra. Sự quen thuộc được phát tín hiệu bởi các tế bào não ở thùy thái dương, nhưng lại bị một phần não khác chú ý và bỏ qua, nơi kiểm tra xem tất cả các tín hiệu đến với nó có ý nghĩa hay không. Phần não thực hiện việc kiểm tra này có thể nằm ở thùy trán, một phần não nằm ngay trên mắt bạn. Thùy trán rất quan trọng để đưa ra quyết định.

Tạm kết

Déjà vu là một trải nghiệm thú vị và khác thường, nơi một cái gì đó cảm thấy rất quen thuộc. Trải nghiệm này rất quan trọng vì nó cho chúng ta thấy rằng việc ghi nhớ xảy ra. Cảm ơn bạn đã dành thời gian đọc bài viết Déjà vu là gì? Đặc điểm của Déjà vu như thế nào? của Vietclass.

Tổng hợp: Ngọc Toản